
Akciğer Nodülü
Akciğer nodülü, radyolojik görüntülemede saptanan ve akciğerde bulunan 3cm’den küçük lezyona verilen isimdir. Bu küçük boyuttaki lezyonlar hemen her zaman şikayet yaratmayan lezyonlar oldukları için sıklıkla başka bir sebepten (başka bir hastalık yüzünden veya tarama amaçlı) çekilen toraks tomografilerinde görülürler.
Genel olarak bakıldığında nodül yüksek oranda %85’i iyi huylu bir durumdan kaynaklanır. Mesela o nodül, erken yakalanan bir akciğer absesinin veya zatürrenin, tüberküloz hastalığının, kistlerin görüntüsü olabilir. Romatoid artrit veya benzeri romatizmal hastalıklar akciğerde nodül oluşturabilirler.
Ancak nodülün altından erken evre yakalanmış bir akciğer kanseri çıkma olasılığı da mutlaka akılda olmalıdır. Evre I akciğer kanseri 2cm’den küçük lezyon anlamına gelir, yani tespit edilip üzerine gidilen bir nodül eğer akciğer kanseri ise, yüksek ihtimalle evre I’dir ve hastanın ameliyat sonrası yaşam beklentisi %88-92 arasında olacak şekilde yüksektir.
Bir akciğer nodülü ile karşılaşıldığında hastanın detaylı şekilde incelenmesi gerekir. Özellikle ileri yaşta olan ve aktif yoğun sigara kullanan kişilerde nodülün kanser çıkma ihtimali daha yüksektir. Hastanın incelenmesinde eski geçirdiği hastalıklar, ailede kanser öyküsü olup olmadığı gibi etkenlere dikkat edilir. Nodülün görüntüsü de oldukça önemlidir. Zira düzgün sınırlı nodüller sıklıkla iyi huylu hastalıkları gösterse de sınırları düzensiz nodüllerin altından kanser çıkma ihtimali daha yüksektir.
Eğer nodül 1cm boyutunda ise hastadan PET-BT nükleer tıp incelemesi istenir. Bu tetkik o nodülün kanser olup olmadığı hakkında bilgi veren bir yöntemdir. Hastanın öyküsü, nodülün görüntüsü ve PET-BT sonucu bir arada değerlendirilip nodül için ne yapılacağına karar verilir.
Kanser riski düşük nodüller takip altına alınabilirler. Dünyada çeşitli kanser merkezlerinin “nodül takip algoritması” olarak önerdikleri ve kullanımda olan programlar vardır. Ufak tefek farklılıklar olsa da bu algoritmalarında genel olarak önerilen çeşitli dönemlerde toraks tomografisi çekerek nodüler boyut veya şekil değişikliği olup olmadığının ya da sayısının artıp artmadığının takip edilmesidir. Bu takibin 2 yıl sürmesi önerilir. Nodül takibi deneyimli göğüs cerrahları ve göğüs hastalıkları uzmanlarınca yapılmalıdır.
Kanser riski yüksek nodüllerde veya takipte kanser riski şüphesi oluşturan değişiklikler görülen nodüllerde biyopsi düşünülür. Biyopsi sonucu akciğer kanseri saptanması durumunda hastaya kanser operasyonu planlanıp uygulanır.
Yukarıda da belirttiğimiz üzere, akciğer nodülleri sıklıkla sağlık taramaları esnasında saptanmaktadır. Bu sebepten belli bir yaşın üzerinde olan, ailesinde kanser öyküsü bulunan ve aktif yoğun sigara kullanımı olan kişilerin akciğer kanseri tarama programı olan merkezlere başvurmaları ve muayene edilerek toraks tomografisi çektirmeleri dünyada önerilen bir uygulamadır.